ธุรกิจ SME ย่อมาจากคำว่า Small And Medium Enterprises โดยเรียกในภาษาไทยว่า วิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม เป็นธุรกิจที่ประกอบกิจการและดำเนินกิจกรรมทางด้านการผลิต จำหน่าย ขนาดย่อม มีความอิสระไม่ได้อยู่ภายใต้การควบคุมของธุรกิจหรือบุคคลอื่นใด เป็นธุรกิจที่มีต้นทุนในการลงทุนต่ำและมีจำนวนพนักงานที่น้อย
ความน่าสนใจของ SME
ธุรกิจประเภทนี้ใช้เงินลงทุนและการดำเนินงานที่ต่ำ ไม่จำเป็นต้องมีทุนในการเริ่มต้นกิจการที่มาก และตามมาด้วยจำนวนพนักงานที่น้อย ทำให้ผู้ประกอบการสามารถดำเนินธุรกิจและลงทุนในธุรกิจ SME ได้ง่าย และนอกไปจากนั้นธุรกิจประเภทนี้ยังได้รับการสนับสนุน ส่งเสริมจากภาครัฐในหลายๆด้าน เช่น สิทธิประโยชน์ทางด้านภาษี นโยบายการส่งเสริมต่างๆ เนื่องจากถูกมองว่าเป็นธุรกิจที่ช่วยกระจายรายได้ให้แรงงานได้อย่างทั่วถึง คอยส่งเสริมการดำเนินงานให้กับธุรกิจใหญ่ที่เป็นตัวขับเคลื่อนประเทศ
ธุรกิจ SME นั้นมีจำนวนที่มากและแพร่หลายสามารถเข้าถึงได้ง่ายจากแรงงานหรือนักลงทุน จึงทำให้เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่สร้างความน่าสนใจให้กับธุรกิจประเภทนี้ได้เป็นอย่างดี
ซึ่งในประเทศมีการผลักดันธุรกิจประเภทนี้กันอย่างแพร่หลายจนทำให้เกิดกลุ่มที่คอยส่งเสริมหรือหน่วยงานสำคัญที่ดำเนินการในด้านนี้อยู่
สสว. สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม
เป็นหนึ่งหน่วยงานของรัฐที่ทำหน้าที่กำหนดนโยบายและทำแผนส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมโดยมีประธานคือนายกรัฐมนตรีในปัจจุบัน
สสว.คอนจัดส่งเสริม SME และผู้ประกอบการ SME เช่น การจัดกิจกรรมสัมมนากับกลุ่ม APEC Webinar, จัดการขึ้นทะเบียน SME, จัดการประกวดรางวัลสุดยอด SME แห่งชาติ เป็นต้น
ประเทศไทยจะแบ่งผู้ประกอบการ SME และ ธุรกิจ SME เป็นกลุ่มตามลักษณะการดำเนินธุรกิจ เช่น กลุ่มธุรกิจท่องเที่ยว กลุ่มธุรกิจอาหาร-เครื่องดื่ม-ยา-สมุนไพร กลุ่ม NEW S-Curve กลุ่ม BCG และกลุ่มเกษตรแปรรูป เป็นต้น ในภาพรวม
การแบ่งกลุ่ม SME ลักษณะธุรกิจในประเทศไทย
- ธุรกิจค้าปลีกค้าส่ง (เชียงใหม่)
- ธุรกิจเกษตรและแปรรูปการเกษตร ธุรกิจอาหาร (เชียงใหม่ ลำพูน)
- ธุรกิจหัตถกรรม หัตถอุตสาหกรรม: งานผ้าทองานไม้แกะสลักกระดาษสาและอื่นๆ(เชียงใหม่ ลำปาง)
- อุตสาหกรรมการผลิต เซรามิกส์เฟอร์นิเจอร์ไม้และอื่นๆ(เชียงใหม่ ลำปาง ลำพูน)
- ธุรกิจท่องเที่ยวและบริการที่เกี่ยวเนื่อง (เชียงใหม่ ลำปาง แม่ฮ่องสอน)
- ธุรกิจการศึกษา (เชียงใหม่) เช่น โรงเรียนเอกชน โรงเรียนนานาชาติโรงเรียนกวดวิชาต่างๆ เป็นต้น
- ธุรกิจบริการในแบบ Life Style (เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน) เช่น ร้านชากาแฟสมัยใหม่ โรงแรม ขนาดเล็กในแบบโรงแรมบูติกหรือเกสต์เฮ้าส์ธุรกิจด้านไอทีธุรกิจสถานบันเทิงหรือพักผ่อน
- การท่องเที่ยว โรงแรมและเกี่ยวเนื่อง (อุดรธานี/หนองคาย/เลย)
- ธุรกิจด้านบริการ ์(อุดรธานี/หนองคาย)
- การขนส่งและโลจิสติกส์ (อุดรธานี/หนองคาย)
- ธุรกิจโรงแรมเชิงการประชุมและสัมมนา (ขอนแก่น)
- ท่องเที่ยวและธุรกิจเกี่ยวเนื่อง และการคมนาคมขนส่ง (ขอนแก่น)
- เครื่องจักรอุปกรณ์ชิ้นส่วนยานยนต์(ขอนแก่น/มหาสารคาม)
- แหล่งธุรกิจประมง/อาหารทะเลสดและแปรรูป(สมุทรสาคร สมุทรสงคราม)
- พื้นที่การเกษตรกรรม/ธุรกิจแปรรูปการเกษตร (ภาคกลางตอนบน)
- แหล่งท่องเที่ยวทางทะเลและเกษตรเชิงนิเวศน์(ภาคตะวันออก)
- ธุรกิจการค้าชายแดน(ตราด กาญจนบุรีประจวบคีรีขันธ์)
- ธุรกิจแปรรูปไม้ยางพารา (ตรัง)
- ธุรกิจการท่องเที่ยว และบริการที่เกี่ยวเนื่อง (ภูเก็ต กระบี่ ระนอง)
ตัวอย่างกลุ่มธุรกิจ SMEs ข้างต้นเป็นเพียงกลุ่มตัวอย่างที่ยกมาพูดจากทั้งหมดทั่วประเทศไทย จะเห็นได้ว่าธุรกิจ SME ของไทยนั้นส่วนใหญ่จะมาจากลักษณะการใช้ชีวิตในพื้นที่นั้นๆ และรวมไปถึงลักษณะภูมิปัญญาท้องถิ่นที่จะสื่อให้เห็นถึงลักษณะธุรกิจได้เป็นอย่างดี ยกตัวอย่างภาคเหนือที่เป็นพื้นที่เกษตรโดดเด่นจึงทำให้กลุ่มธุรกิจประเภทสินค้าเกษตรจึงได้รับความนิยมและอาจได้พบเห็นการรวมกลุ่ม หรือการจัดงานแสดงสินค้าประเภทนี้อยู่บ่อยครั้งตามจังหวัดในภาคเหนือ แต่ในโซนภาคใต้ที่เป็นพื้นที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของไทยจึงทำให้พบเห็นกลุ่มธุรกิจประเภทท่องเที่ยวเป็นส่วนใหญ่ ดังนั้นการส่งเสริมกลุ่มธุรกิจ SME เหล่านี้จึงต้องมองที่วัตถุประสงค์ของธุรกิจนั้นเป็นหลัก